DOKK / manpages / debian 11 / manpages-pl / telinit.8.pl
INIT(8) Podręcznik administratora systemu Linux INIT(8)

init, telinit - sterowanie procesu inicjującego

/sbin/init [ -a ] [ -s ] [ -b ] [ -z xxx] [ 0123456Ss ]
/sbin/init [ --version ]
/sbin/telinit [ -t SEKUNDY ] [ 0123456sSQqabcUu ]
/sbin/telinit [ -e ZMIENNA[=WARTOŚĆ] ]

Init jest przodkiem wszystkich procesów. Jego głównym zadaniem jest stworzenie procesów w oparciu o skrypt zapisany w pliku /etc/inittab (patrz też inittab(5)). Ten plik zawiera zwykle pozycje, które każą procesowi init pomnażać getty na każdej linii, na które użytkownicy mogą się zalogować. Kontroluje też samodzielne procesy, których istnienie jest konieczne w danym systemie.

Runlevel (poziom pracy) jest to konfiguracja oprogramowania systemu, która pozwala zaistnieć tylko wytypowanym grupom procesów. Procesy tworzone przez init dla każdego z tych poziomów są zdefiniowane w pliku /etc/inittab. Init może być w jednym z ośmiu poziomów pracy: 0–6 i S (inaczej s). Poziom pracy jest zmieniany przez uruchomienie telinit przez uprzywilejowanego użytkownika. telinit wysyła odpowiednie sygnały do init, mówiące, w jaki tryb ma przejść.

Tryby pracy S, 0, 1, oraz 6 są zarezerwowane. Tryb S jest używany do zainicjowania systemu, podczas jego rozruchu. Gdy uruchamiany jest tryb pracy S (w czasie rozruchu) lub tryb pracy 1 (przełączanie się z trybu wielu użytkowników), system jest wprowadzany w tryb pracy jednego użytkownika ("single-user mode"), po którym bieżącym poziomem pracy jest S. Tryb 0 jest używany, by zatrzymać system; tryb 6, by przeładować system (reboot).

Po zakończeniu rozruchu w poziomie S, system jest automatycznie wprowadzany w jeden z trybów wielu użytkowników, od 2 do 5, chyba że wystąpił problem, który musi zostać naprawiony przez administratora, w trybie jednego użytkownika. Po przejściu w tryb jednego użytkownika administrator zwykle zajmuje się konserwacją, a następnie przeładowuje system.

Aby uzyskać więcej informacji na ten temat, proszę zapoznać się ze stronami podręcznika shutdown(8) i inittab(5).

Tryby pracy 7-9 również są poprawne, choć niezbyt dobrze udokumentowane. Wynika to z faktu, że "tradycyjne" warianty Uniksa nie używają ich.

Poziomy S i s są w rzeczywistości takie same. Wewnętrznie są to tylko zastępcze nazwy dla tego samego trybu pracy.

Po tym jak init jest wywołany w ostatnim kroku sekwencji rozruchowej jądra, szuka pliku /etc/inittab w celu znalezienia w nim pola typu initdefault (patrz też inittab(5)). Pole initdefault określa początkowy poziom pracy systemu. Jeśli nie ma tam takiego pola (lub wcale nie istnieje /etc/inittab), poziom pracy musi być podany z konsoli systemowej.

Poziom S lub s wprowadza system w tryb jednego użytkownika i nie wymaga pliku /etc/initttab.

W trybie jednego użytkownika, wywoływany jest /sbin/sulogin na urządzeniu /dev/console.

Podczas wchodzenia w tryb jednego użytkownika, proces init inicjuje ustawienia stty konsoli na bezpieczne wartości. Ustawiany jest tryb clocal. Prędkość sprzętu i handshaking nie są zmieniane.

Podczas wchodzenia w tryb wielu użytkowników po raz pierwszy, init wykonuje pozycje boot i bootwait, by pozwolić systemom plików zamontować się zanim użytkownicy będą mogli się zalogować. Potem wykonywane są wszystkie pozycje przypisane danemu poziomowi pracy.

Kiedy nowy proces startuje, init sprawdza najpierw, czy istnieje plik /etc/initscript. Jeśli tak, używa tego skryptu by ten proces zacząć.

Za każdym razem, gdy proces potomny się zakończy, init zapamiętuje ten fakt i powód śmierci procesu jest zapisany w /var/run/utmp i /var/log/wtmp, pod warunkiem, że te pliki istnieją.

After it has spawned all of the processes specified, init waits for one of its descendant processes to die, a powerfail signal, or until it is signaled by telinit to change the system's runlevel. When one of the above three conditions occurs, it re-examines the /etc/inittab file. New entries can be added to this file at any time. However, init still waits for one of the above three conditions to occur. To provide for an instantaneous response, the telinit Q or q command can wake up init to re-examine (reload) the /etc/inittab file.

Jeśli init nie jest w trybie jednego użytkownika i odbiera sygnał zaniku energii (SIGPWR), czyta plik /etc/powerstatus. Następnie uruchamia polecenie zależne od zawartości tego pliku:

Zawodzi zasilanie, UPS dostarcza mocy. Wykonuje wpisy powerwait i powerfail.
Zasilanie powróciło, uruchamia wpisy powerokwait.
Zasilanie zawodzi, a UPS-owi wyczerpuje się bateria. Wykonuje wpisy powerfailnow.

Jeżeli plik /etc/powerstatus nie istnieje lub zawiera cokolwiek innego niż jedną z liter F, O lub L, init zachowa się tak, jakby przeczytał F.

Usage of SIGPWR and /etc/powerstatus is discouraged. Someone wanting to interact with init should use the /run/initctl control channel - see the initctl manual page for more documentation about this.

When init is requested to change the runlevel, it sends the warning signal SIGTERM to all processes that are undefined in the new runlevel. It then waits 3 seconds before forcibly terminating these processes via the SIGKILL signal. Note that init assumes that all these processes (and their descendants) remain in the same process group which init originally created for them. If any process changes its process group affiliation it will not receive these signals. Such processes need to be terminated separately.

/sbin/telinit jest symbolicznym dowiązaniem do /sbin/init. Pobiera on jednoznakowy argument i sygnały init, by podjął stosowne działanie. Poniższe argumenty można stosować jako rozkazy dla telinit:

0,1,2,3,4,5 lub 6
mówią procesowi init by przełączył w odpowiedni poziom działania.
każą procesowi init by przetwarzał tylko te pola pliku /etc/inittab, które odnoszą się do poziomu pracy a,b lub c.
każą procesowi init jeszcze raz przeczytać plik /etc/inittab.
mówią żeby init przełączył w tryb jednego użytkownika.
tell init to re-execute itself (preserving the state). No re-examining of /etc/inittab file happens. Runlevel should be one of Ss0123456 otherwise request would be silently ignored.

telinit can tell init how long it should wait between sending processes the SIGTERM and SIGKILL signals. The default is 3 seconds, but this can be changed with the -t option.

telinit -e mówi procesowi init, aby zmienił środowisko procesów, które mnoży. Argumenty do -e mogą mieć postać ZMIENNA=WARTOŚĆ, która ustawia zmiennej ZMIENNA wartość WARTOŚĆ lub postać ZMIENNA (bez znaku równości), która usuwa zmienną ZMIENNA.

telinit może być wywoływany tylko przez użytkowników uprzywilejowanych.

Wywołany init sprawdza czy jest procesem inicjującym init czy też jest wywołany jako telinit poprzez wgląd w swój identyfikator procesu; prawdziwy identyfikator procesu init ma zawsze wartość 1. Teraz już wiadomo, że zamiast wywoływać telinit możesz też po prostu użyć init, a nie skrótu.

ŚRODOWISKO

Init ustawia następujące zmienne środowiskowe dla wszystkich swoich dzieci:

/bin:/usr/bin:/sbin:/usr/sbin
Jak mówi nazwa - wersja programu. Użyteczne dla określenia, jeśli skrypt uruchamia się bezpośrednio z init.
Obecny poziom pracy systemu.
Poprzedni poziom pracy systemu (użyteczne po zmianie poziomów).
Konsola systemu. Tak naprawdę ta wartość jest przyjmowana od jądra; jednak jeśli nie jest ustawiona init ustawi ją domyślnie na /dev/console.

It is possible to pass a number of flags to init from the boot monitor (eg. LILO or GRUB). Init accepts the following flags:

Rozruch w trybie jednego użytkownika. W tym trybie /etc/inittab jest sprawdzany (wczytywany) i skrypty startowe rc są zwykle uruchamiane zanim wystartuje powłoka dla trybu jednego użytkownika.
1-5
Poziom działania w jakim system ma wystartować.
Wejście bezpośrednio w tryb jednego użytkownika bez uruchamiania żadnych innych skryptów startowych.
Program ładujący LILO dodaje słowo "auto" do linii poleceń, jeżeli uruchomił jądro z domyślną linią poleceń (użytkownik jej nie zmieniał). Jeżeli init znajdzie to słowo, ustawi zmienną środowiskową "AUTOBOOT" na "yes". Proszę zauważyć, że nie można tego użyć jako środka bezpieczeństwa - oczywiści użytkownik mógł ręcznie w linii poleceń wpisać "auto" użyć opcji -a.
Argument opcji -z jest ignorowany. Może być użyta do wydłużenia linii poleceń, tak żeby zajmowała więcej miejsca na stosie. Init może wtedy manipulować linią poleceń, tak żeby ps(1) pokazywało bieżący tryb uruchomienia.
This argument, when used on its own, displays the current version of init to the console/stdout. It is a quick way to determine which init software and version is being used. After the version information is displayed, init immediately exits with a return code of zero.

Init listens on a fifo in /dev, /run/initctl, for messages. Telinit uses this to communicate with init. The interface is not very well documented or finished. Those interested should study the initreq.h file in the src/ subdirectory of the init source code tar archive.

Init reaguje na następujące sygnały:

Ma ten sam efekt co telinit q.
On receipt of this signals, init closes and re-opens its control fifo, /run/initctl. Useful for bootscripts when /dev is remounted.
When init receives SIGUSR2, init closes and leaves the control fifo, /run/initctl, closed. This may be used to make sure init is not holding open any files. However, it also prevents init from switching runlevels. Which means commands like shutdown no longer work. The fifo can be re-opened by sending init the SIGUSR1 signal.
Zwykle ten sygnał jest wysyłany z jądra by powiedzieć, że wciśnięta została kombinacja klawiszy CTRL-ALT-DEL. Powoduje to rozpoczęcie akcji ctrlaltdel.
Jądro wysyła ten sygnał jeśli wciśnięty został klawisz KeyboardSignal. Aktywuje to akcję kbrequest.

Init jest kompatybilny z init obecnym System V. Działa razem ze skryptami w katalogach /etc/init.d i /etc/rc{poziom_działania}.d. Jeśli twój system używa tej konwencji, to powinien być obecny plik README w katalogu /etc/init.d wyjaśniający, jak te skrypty działają.

/etc/inittab
/etc/initscript
/dev/console
/var/run/utmp
/var/log/wtmp
/run/initctl

Init zakłada, że procesy i ich procesy potomne pozostają w tej samej grupie procesów, która była dla nich oryginalnie stworzona. Jeżeli jakikolwiek proces zmienił swą przynależność do grupy procesów, init nie może ich zabić i może skończyć się na tym, że zostaną dwa procesy czytające z jednego wiersza terminala.

W systemie Debian, wejście w poziom pracy 1 powoduje zabicie wszystkich procesów z wyjątkiem wątków jądra i skryptu który wykonuje zabijanie oraz innych procesów w jego sesji. W konsekwencji, powracanie z poziomu 1 do poziomu pracy trybu wielu użytkowników nie jest bezpieczne: demony, które zostały uruchomione w poziomie S i są wymagane do normalnego działania nie są dłużej uruchomione. System powinien zostać uruchomiony ponownie.

Jeśli init zorientuje się, że wciąż powtarza namnażanie zadanego procesu częściej niż 10 razy w ciągu 2 minut, wtedy założy, że gdzieś w wywołaniu komendy jest błąd, wyśle wiadomość o błędzie na konsolę systemu, i przerwie pomnażanie danego pola do upłynięcia 5 minut lub do odebrania sygnału. Zapobiega to "zjadaniu" zasobów systemu gdy ktoś popełni literówkę w pliku /etc/inittab lub gdy program normalnie uruchamiany dla danego wpisu jest usunięty.

Miquel van Smoorenburg (miquels@cistron.nl), pierwszą wersję strony podręcznika napisał Michael Haardt (u31b3hs@pool.informatik.rwth-aachen.de).

getty(1), login(1), sh(1), runlevel(8), shutdown(8), kill(1), initctl(5), inittab(5), initscript(5), utmp(5)

Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, Robert Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres manpages-pl-list@lists.sourceforge.net.

29 lipca 2004